Terapia psychomotoryczna

Zapraszamy na specjalistyczną Terapię Psychomotoryczną wg. M. Procus i M. Block, dzieci z trudnościami w komunikacji językowej (opóźniony rozwój mowy, niedokształcenie mowy, niepłynność mowy, opóźnione dojrzewanie artykulacji) i z dysharmonią rozwojową. To propozycja pracy w małej grupie dzieci w formie atrakcyjnych ćwiczeń ruchowych, aktywizujących sieci neuronalne dojrzewającego układu nerwowego dziecka. To zajęcia dla dzieci, dla których często wieloletnia indywidualna terapia logopedyczna nie przyniosła zadowalających efektów. Terapia odbywa się 2 razy w tygodniu przez 1,5 godziny; jest to intensywny czas poświęcony na stymulację rozwoju dziecka. Cykl terapeutyczny obejmuje od 25 – 30 spotkań, ale należy podkreślić, że widoczne zmiany w funkcjonowaniu dziecka widoczne są już po 10 spotkaniach.

Głównym celem i najważniejszym efektem terapii psychomotorycznej jest stworzenie lub aktywizacja sieci neuronalnych, odpowiadających za mózgowe procesy integracyjne.

Dla jakich dzieci terapia psychomotoryczna?

• trudności w wykonywaniu czynności ruchowych (niezręczność, męczliwość, słaba koordynacja ruchowa np. trudności w nauce jazdy na rowerze, łatwość tracenia równowagi),
• opóźniony rozwój mowy i trudności w porozumiewaniu się,
• wyraźne opóźnienie znajomości schematu własnego ciała (somatognozji),
• nieprawidłowe nazywanie i wskazywanie części ciała,
• zaburzenia lateralizacji (brak dominacji jednej strony ciała, szczególnie tej samej ręki i oka),
• brak orientacji w przestrzeni i czasie (nieumiejętne stosowanie wyrażeń przyimkowych: nad, pod, obok, za, itp.; mylenie określenia czasu: dziś, jutro, wczoraj, itp.; nieznajomość kalendarza i zegara),
• brak wiary w siebie, niska samoocena,
• trudności w nawiązywaniu prawidłowych relacji z otoczeniem, problemy z funkcjonowaniem w grupie rówieśniczej,
• zaburzenia zachowania (nadpobudliwość ruchowa lub emocjonalna, trudności z koncentracją uwagi, nadwrażliwość emocjonalna, płaczliwość, bierność, impulsywność itp.),
• trudności w uczeniu się i problemy szkolne (niska sprawność grafomotoryczna, mylenie kształtów i kolorów, trudności w opanowaniu pisania, czytania i liczenia – dzieci ryzyka dysleksji).

1. Podczas każdej sesji, powtarzany jest ten sam plan ćwiczeń, który zostanie opisany poniżej. Stałość programu, wytwarza umiejętność antycypacji (przewidywania), uczy planowania i organizacji czynności według określonego rytmu, dzięki czemu u dziecka obniża się lęk i nadpobudliwość, dziecko lepiej kontroluje swoje emocje, staje się pewniejsze siebie, coraz lepiej znosi sytuacje stresogenne, coraz lepiej porozumiewa się i zachowuje zgodnie z akceptowanymi normami. Dzięki takiemu przebiegowi zajęć, dziecko uświadamia sobie granice, co ułatwia mu dokonywanie wyborów, zmniejsza napięcia związane z koniecznością podejmowania decyzji na każdym kroku. Uświadomienie sobie granic i umiejętność dokonywania wyborów, wnosi w życie dziecka ład i uspokojenie.
2. Wszystkie ćwiczenia są zintegrowane, łączą doznania ruchowe, czuciowe, słuchowe, wzrokowe i emocjonalne. W procesie terapeutycznym uczestniczy całe ciało dziecka. Wszystkie czynności są werbalizowane (nazywane). Każdemu ćwiczeniu towarzyszy piosenka, wierszyk, rymowanka lub komunikat słowny. Doświadczenia ruchowe są uświadamiane dzięki mowie, dlatego czynności ruchowe i mowa wzajemnie się stymulują. Mowa jest regulatorem zachowań ruchowych.
3. Ćwiczenia prowadzone są w formie zabawy, dzięki czemu terapia jest przyjemniejsza i łatwiejsza do zaakceptowania. Mimo „zabawowej” formy zajęć, bardzo istotne są oddziaływania wychowawcze, które opierają się na pedagogice sukcesu i wprowadzeniu pojęcia „granic”. Staramy się wzbudzić w dziecku poczucie, że może więcej osiągnąć, niż jemu samemu się wydaje. Wiara w jego możliwości i powodzenie podejmowanych wysiłków, budzi pragnienie przekraczania własnych możliwości a tym samym powoduje postęp. Jak zakłada pedagogika sukcesu, dziecko w tracie terapii ma zrozumieć, że prawidłowe wykonywanie ćwiczeń bądź właściwe zachowania są czymś naturalnym i przyjemnym, nie robi tego aby zasłużyć na pochwały, ale czerpać radość z pokonywania własnych słabości, wzrastać w odpowiedzialności za własne życie. Pojęcie „granic”, uświadamia dziecku, że nie tylko ono, ale ktoś inny też ma prawo powiedzieć – nie. Dziecko uczy się, że jego przyjemność jest ograniczona szacunkiem dla innych, bezpieczeństwem całej grupy, że każdy ma prawo do swojej własnej przestrzeni i nie wolno jej przekraczać bez uzgodnienia.
4. Stopień trudności ćwiczeń jest dostosowany do wieku i dojrzałości rozwojowej dziecka (wynika ze znajomości procesów dojrzewania OUN i rozwoju w każdym przedziale wiekowym).

1. Przywitanie – prosta z pozoru czynność, z neurologicznego punktu widzenia, integruje wiele struktur korowych i podkorowych w OUN (odpowiedzialnych za mowę, ruch, koncentrację uwagi, wzrok, emocje). Oczekujemy od dziecka przyjęcia postawy wyprostowanej, podania prawej ręki, spojrzenia w oczy i powiedzenia „dzień dobry”.
2. Przebieranie się i składanie ubrania – dziecko ćwiczy praksję, schemat ciała, organizację czynności w czasie, samodzielność i samoobsługę.
3. Toaleta – uczy regulacji i dostosowywania rytmu potrzeb fizjologicznych do rytmu innych zadań i pracy
4. Masaż – nie jest to masaż leczniczy, rehabilitacyjny, ale jak mawiała M.Block „spotkanie z drugim człowiekiem poprzez dotyk”. Wprawdzie nie jest to masaż leczniczy, jednak terapeuci wykonują go poprzez specyficzny dotyk, z odpowiednią siłą nacisku, według ustalonego schematu i dla osiągnięcia określonych celów. Dziecko podczas masażu powinno czuć się podmiotem, a nie obiektem manipulowania. Cele masażu: dostarczenie bodźców dotykowych, kształtowanie somatognozji, relaksacja, kształtowanie relacji terapeuta – dziecko, rozmowa (na tematy interesujące dziecko).
5. Ćwiczenia indukcyjne – pierwszy etap ćwiczeń ruchowych, w tym samym czasie cała grupa wykonuje te same ćwiczenia. Ćwiczenia indukcyjne odbywają się w zróżnicowanym tempie i rytmie, każde jest poprzedzone słowną zapowiedzią i sprzężone ze śpiewem i mową. W ten sposób dzieci przygotowują całe ciało do ćwiczeń dużej motoryki.
6. Ćwiczenia schematu ciała – są tylko wówczas skuteczne, jeżeli są nabywane przy udziale własnego ciała. Ćwiczenia te, dotyczą organizacji w przestrzeni i czasie, zawsze są sprzężone z równoczesną stymulacją czuciową, ruchową, wzrokową i werbalną.
7. Ćwiczenia dużej motoryki – są stałą sekwencją 10-ciu, dość trudnych i złożonych ćwiczeń. Dzieci z młodszej grupy, uczą się i wykonują tylko pierwsze 5, dzieci starsze wszystkie. Początkowo wszystkie ćwiczenia wykonywane są w tej samej kolejności, do momentu w którym poszczególne dzieci opanują kolejność. Każdemu z ćwiczeń odpowiada obrazek, numer i nazwa oraz palec dłoni. Po opanowaniu schematu, ćwiczenia są wykonywane w różnej kolejności, ale nazwa, cyfra i obrazek zawsze pozostaje ten sam. Ćwiczeniom dużej motoryki, prócz pracy ciała, towarzyszy bardzo intensywna praca umysłowa. Dziecko musi zrozumieć polecenie, przypomnieć sobie pierwotnie zapamiętaną kolejność, zaplanować ruch. Dzięki wielu zintegrowanym bodźcom, działającym jednocześnie, poznaje swoje ciało w ruchu, przestrzeni i czasie.
8. Aplikacje – wykonywane są na podłodze w pozycji na brzuchu, co poprawia koncentrację i uwagę dziecka, wzmacnia mięśnie obręczy barkowej, ułatwia koordynację wzrokowo-ruchową. Czynności te polegają na różnorodnych grach dydaktycznych, ćwiczeniach i zabawach zarówno indywidualnych jak i grupowych, rozwijających percepcję wzrokową, koncentrację uwagi, koordynację wzrokowo – ruchową, sprawność manualną i grafomotoryczną. Plansze, gry i wykonywane ćwiczenia podczas aplikacji, w szczególny sposób są nakierowane na indywidualne trudności dzieci (rozpoznawanie liter, kolorów, kształtów, cyfr itp., oraz wspomniane powyżej umiejętności.
9. Ubieranie się – w tej części dziecko ćwiczy te same umiejętności co w przypadku przebierania na początku i według tych samych zasad tzn. systematycznie i dokładnie, nawet jeśli czynność ma dłużej trwać.
10. Pożegnanie – analogicznie jak przy powitaniu.